Werkgroep Fictie 10 juni 2021

Mythen, sagen en legenden

De definitie voor het genre 'Mythen, sagen en legenden' die we op de Werkgroep van oktober 2020 op punt hadden gesteld, bleek toch nog enkele onduidelijkheden te bevatten. Om die reden breidden we de definitie als volgt uit met enkele toelichtingen bij de 'herinterpretaties':

Publicaties waarin een mythe, sage of legende (heel sterk) bewerkt is of waarin een eigen interpretatie van de auteur aan het verhaal is gegeven, krijgen het genre ‘Mythen, sagen en legenden’ niet. We kennen het genre uitsluitend toe aan de ‘zuivere’ verhalen, niet aan herinterpretaties.

Herinterpretaties kunnen zijn:

• Het oorspronkelijke verhaal wordt in een andere tijd geplaatst
• Het oorspronkelijke verhaal speelt zich af in een volledig andere omgeving
• Mythische personages komen in een andere verhaallijn terecht (en ‘verlaten’ het oorspronkelijke verhaal)
• ...
  

Mythos en Helden van Stephen Fry krijgen nu ook het genre 'Mythen, sagen en legenden'.

Interviews en reportages

Publicaties met verzamelde interviews en / of reportages kregen tot voor kort de thema's 'Interviews' en 'Reportages'. Die thema's zijn nu omgevormd tot een genre. Het vormgenre 'Interviews' kan ook toegekend worden aan non-fictiepublicaties. Het genre 'Reportages' staat nog ter discussie als vormgenre en wordt verder besproken op de volgende Werkgroepen Fictie en Non-Fictie.

NT2

De verschillende Werkgroepen (naast Fictie ook WG Jeugd en WG Non-Fictie) beslisten om thema en trefwoord 'NT2' om te vormen tot een vormgenre, met de volgende definitie en voorwaarden: 

Vormgenre waarmee we publicaties groeperen die ertoe bijdragen dat anderstalige kinderen en volwassenen Nederlands kunnen leren (binnen het Nederlandse taalgebied). Deze publicaties kunnen zijn:

• Fictie of non-fictieboeken in een eenvoudige taal en stijl, speciaal bedoeld voor het aanleren van Nederlands.
  Deze boeken combineren we altijd met het genre ‘Makkelijk lezen’
• Non-Fictie cursusmateriaal voor het aanleren van Nederlands. Dit cursusmateriaal krijgt, waar mogelijk, ook (altijd) een ERK-niveau toegekend.
  Dit materiaal combineren we niet met het genre ‘Makkelijk lezen’, tenzij het cursusmateriaal ook bestaat uit literaire teksten. 

Het vormgenre NT2 is niet te verwarren met het trefwoord NT2 dat we toekennen aan publicaties OVER Nederlands voor anderstaligen (bv. handleidingen, onderzoek naar het effect van cursussen ‘Nederlands voor anderstalige kinderen’, …).

Voor de jeugdontsluiting voegen we daar nog het volgende aan toe:

• Tweetalige prentenboeken waar een combinatie van de thuistaal met het Nederlands een handreiking biedt aan de ouders om de boekjes voor te lezen en de nieuwsgierigheid naar het Nederlands te triggeren.
• Prentenboeken met extra begeleidend materiaal (handleidingen, instructies, audiomateriaal …) om voor te lezen, om te werken met kleuters en lagere schoolkinderen.

Deze prentenboeken combineren we nooit met het genre 'Makkelijk lezen'.

Oorlogsromans en Oorlogsfilms

Genres als 'Oorlogsromans' en 'Oorlogsfilms' worden in recensies, in de media, bij DBNL... vanuit een veel ruimer perspectief besproken dan wij in Open Vlacc tot nu toe deden. Deze genres beperkten zich in Open Vlacc tot 'het slagveld' of 'tot aanklachten tegen oorlogen'. Om meer aan te sluiten bij deze ruimere invulling herwerkten we beide definities tot de volgende:

Verhaal waarin een (reële) oorlog centraal staat.

• Enerzijds zijn er de typische avonturenverhalen waarin actie, spanning en stereotiepe karaktertekening primeren, opgebouwd rond het slagveld van een oorlog.
• Anderzijds zijn er de beschrijvingen van (persoonlijke) ervaringen, vanuit het standpunt van
• een persoon die de oorlog beleeft
• een slachtoffer die de oorlog ondergaat
• een soldaat
• een verzetsheld
• een collaborateur
• …

Opvallend is dat de uitkomst zowel kan leiden tot een verhaal waarin de oorlog verheerlijkt wordt, als tot een anti-oorlogsroman / -film waarin de verschrikkingen de doorslag geven en natuurlijk alle schakeringen die tussen deze twee uitersten kunnen liggen.

De verdere opvolging naar de 'oorlogs'-records in Open Vlacc volgt na de volgende Werkgroep Fictie waar de afspraken over combinaties met andere genres (Historische literatuur, Romantische literatuur) en thema's (WOI, WOII, Oorlog...) nog verder uitgewerkt zal worden.

Klimaatfictie / Ecoromans /...

Er verschijnen steeds meer thrillers en romans over klimaatverandering en klimaatrampen. Internationaal bestaat hiervoor een opkomend genre 'Climate fiction of CliFi'. In Open Vlacc wachten we nog even af wat de toekomst brengt.  Een combinatie van thema's 'Milieu', 'Klimaat'… en bestaande genres 'Toekomstromans', 'Utopische / Dystopische literatuur', 'Thrillers'… vervangt een mogelijk nieuwe genre 'Klimaatfictie'.

Verfilmde boeken

Steeds vaker bieden streamingdiensten films aan die niet langer op een digitale drager verschijnen. Onze definitie 'Verfilmde boeken' kreeg daarom de volgende update:

Het genre Verfilmde boeken wordt toegekend aan boeken of strips gebaseerd op een film én aan films gebaseerd op boeken of strips. Deze films kunnen op een materiële drager tot de collectie van een openbare bibliotheek behoren, maar kunnen evengoed enkel aangeboden worden via een streamingdienst.

Prentenboeken, Literaire stripverhalen en Graphic novels

Er bestaan prentenboeken voor volwassenen, graphic novels, verstrippingen van boeken en films, 'gewone' stripverhalen, en allerlei andere vormen en subgenres die beelden en verhalen combineren. In Open Vlacc proberen we die verschillende vormen onder te brengen onder vier genres:

• Prentenboeken
• Graphic novels
• Literaire stripverhalen
• Stripverhalen

Toch blijkt deze opdeling soms voor verwarring te zorgen, onder andere door aanpassingen aan de inhoud van deze genres. De Werkgroep probeerde een aantal puntjes op de i van strip te zetten, maar de discussie is nog lang niet afgerond. Wordt dus vervolgd op de volgende Werkgroep Fictie. 

Wil je de details van de discussie over combinatie 'beeld en verhaal' kennen? Of wil je meer weten over de andere beslissingen? Lees meer hierover in het Fictieverslag.

En vergeet ook het nieuwsbericht over de wijziging van 'Theaterteksten' naar 'Toneelteksten' niet te lezen.

Alle wijzigingen zijn terug te vinden in de  Invoerafspraken fictie volwassenen. 

Aangezien we op de Werkgroep Fictie van 10 juni 2021 niet alle agendapunten konden behandelen, zullen we de nog openstaande onderwerpen samen met alweer nieuwe vragen bespreken op de Werkgroep Fictie van 21 september 2021