Werkgroep Fictie 14 maart 2019


Mythen, sagen, legenden

Het genre 'Volksverhalen' ondergaat een wijziging en wordt 'Mythen, sagen en legenden'. De term 'volksverhalen' kan immers op verschillende manieren ingevuld worden. Door te kiezen voor een opsomming van de genres mythen, sagen en legenden willen we het genre beter aflijnen. Deze aanpassing samen met de volgende definitie maakt de invulling en dus toepassing van het genre veel duidelijker:

Een verzameling mondeling (en later ook schriftelijk) overgeleverde, oeroude vertellingen die hun wortels hebben in de volkscultuur (sagen), in de christelijke traditie (legenden) of die vertellen over goden, halfgoden of helden uit het verleden van een bepaalde cultuurgemeenschap (mythen). Sagen hebben vaak een historische kern en een verklarend karakter en bevatten vaak bovennatuurlijke elementen (duivels, geesten, tovenaars).

Aangezien Volksverhalen een etiketgenre is, kunnen de aanpassingen in Open Vlacc pas worden doorgevoerd zodra er een nieuw etiket ontwikkeld is. Het etiket zal zowel voor het jeugdgenre als voor het genre bij de volwassen fictie gebruikt worden. De concrete afspraken communiceren we zo snel mogelijk op deze nieuwspagina van Open Vlacc.

Vormgenres

Vorig jaar beslisten we om een beperkte lijst van 'vormgenres' toe te laten die we ook konden toekennen aan non-fictie records. Een evaluatieronde bij de catalografen toont aan dat iedereen tevreden is met deze beslissing en dat er nog een aantal nieuwe vormgenres aan de lijst moeten worden toegevoegd. De extra genres zijn:

  • Animatiefilms
  • Dagboeken
  • Geluidenboeken 
  • Pop-upboeken
  • Televisieseries
  • Zoekboeken

De Werkgroep heeft ook beslist om het genre 'Televisieseries en -films' om te vormen tot 'Televisieseries', omdat het bepalen van een televisiefilm erg moeilijk en met de komst van Netflix niet erg relevant meer is.

Anime

Anime - en dus niet het voorheen gebruikte 'Manga's (film)' -  wordt het nieuwe filmgenre voor de ontsluiting van deze typisch Japanse animatiefilms. Het stripgenre 'Manga's' blijft uiteraard in gebruik voor de ontsluiting van de aan deze animatiefilms verwante strips.

Comics

Het is niet langer verplicht om het genre 'Comics' te combineren met het thema 'Superhelden'. De definitie is vanuit die visie aangepast:

‘Comics’ zijn in de Verenigde Staten ontwikkelde stripverhalen. Het grootste verschil met Europese strips is dat comics meestal verschijnen als lange, doorlopende series, die in de meeste gevallen gebundeld worden uitgegeven . De hoofdrol is vaak (maar niet uitsluitend) weggelegd voor superhelden die strijden tegen onrecht of een persoonlijke aartsvijand door middel van superkrachten of andere bovenmenselijke eigenschappen. De belangrijkste kenmerken zijn: een dynamische tekenstijl waarmee de actie levendig wordt weergegeven, verhaallijnen die over verschillende nummers lopen en uitgaves zowel in kleur als in zwart/wit.

Graphic novels

Ook de definitie van het genre 'Graphic novels' is bijgewerkt. Het genre mag vanaf nu ook toegekend worden aan publicaties met materiaaltype 'Boek'. De definitie is vanuit die visie aangepast: 

Graphic novels zijn stripverhalen of beeldromans met een literaire inslag, vaak in boekformaat en in zwart-wit. De thematiek in graphic novels is diepgaander dan die van stripverhalen; vaak zijn het adaptaties van bestaande romans, (auto)biografische verhalen of complexere verhaallijnen in artistieke stripvorm gegoten, maar niet alle adaptaties van bestaande romans zijn daarom Graphic novels. De complexiteit en literaire waarde van het verhaal zijn doorslaggevend bij het bepalen van het genre. De graphic novel is meestal een afgerond verhaal of bestaat hooguit uit een beperkt aantal delen.

Ook romans of novellen waar de grafische vormgeving en / of illustraties een grote rol spelen of romans / novellen in combinatie met een beeldverhaal mogen het genre Graphic novels krijgen, zonder te combineren met het genre ‘Stripverhaal’. Deze werken worden ontsloten met materiaaltype BOEK.

Waargebeurd / Autobiografische literatuur

Omdat de genres Waargebeurd en Autobiografische literatuur voor de nodige verwarring zorgen (gelijkaardige publicaties worden op verschillende manieren ontsloten met één van beide genres of soms zelfs als non-fictie), zijn ook hier de definities van de genres aangepast:

Autobiografische literatuur

Dit genre omvat alle egodocumenten van schrijvers of van andere personen met enige naamsbekendheid: (jeugd)herinneringen, brieven, dagboeken, memoires… De auteur vermengt hier vaak verbeelding en werkelijkheid, maar het autobiografische aspect blijft dominant aanwezig. Soms verschuilt de auteur zich achter een fictief personage. Opgelet: een autobiografie van een schilder, een componist … wordt bij de non-fictie geplaatst.

Ook als het verhaal van een auteur of andere persoon met naamsbekendheid gebaseerd is op een persoonlijk ervaren en/of verwerken van gebeurtenissen (incest, drugs, kanker, dood, prostitutie, criminaliteit, gemengd huwelijk ...) die zich in het heden of recente verleden afspelen, dan wordt de publicatie bij Autobiografische literatuur ingedeeld.

Bij persoonlijke verhalen over het leven in of geschreven in een concentratiekamp, zowel tijdens Wereldoorlog II als een andere oorlog, kiezen we altijd voor Autobiografische literatuur. Ook als de schrijver geen bekend auteur is of geen naamsbekendheid geniet.

Naast het genre wordt aan deze beschrijvingen ook de naam van de auteur als thema toegevoegd.

 Waargebeurd

Deze verhalen zijn gebaseerd op een persoonlijk ervaren en/of verwerken van gebeurtenissen: incest, drugs, kanker, dood, prostitutie, criminaliteit, gemengd huwelijk,... De gebeurtenissen spelen zich meestal af in het heden of recente verleden. Door hun vertellend karakter vertonen zij een sterke verwantschap met de romanvorm. De auteur wordt vaak bijgestaan door een ghostwriter. Bovendien wordt het genre Waargebeurd zelden gecombineerd met de naam van een persoon als thema.

Wanneer een auteur of een andere persoon met enige naamsbekendheid schrijft over het persoonlijk ervaren en/of verwerken van gebeurtenissen in zijn leven kiezen we voor het genre Autobiografische literatuur. Ook bij persoonlijke verhalen over het leven in of geschreven in een concentratiekamp, zowel tijdens Wereldoorlog II als een andere oorlog, kiezen we voor Autobiografische literatuur.

Bij films wordt het genre toegekend aan waargebeurde verhalen en aan speelfilms gebaseerd op boeken die het genre Waargebeurd gekregen hebben.

 

Meer lezen?

De wijzigingen zijn (binnenkort) ook terug te vinden in de  Invoerafspraken fictie volwassenen. Het volledige verslag van de Werkgroep Fictie kan je hier nalezen.